[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Arch
SEWERYN CHRZANOWSKI
BUDYNKI Z PŁYT
SŁOMIANYCH
I TRZCINOWYCH
WYDAWNICTWO „ARKADY"
WARSZAWA 1958
Opiniodawca
inż. Józef Geniusz
Redaktor naukowy
mgr inż. Andrzej Machalski
SPIS TREŚCI
str.
I. Wstęp
5
Książka podaje wszystkie wiadomości potrzebne do
samodzielnego wykonywania płyt słomianych i trzci­
nowych oraz ich stosowania do budynku. W szczegól­
ności omawia ona: materiały do produkcji płyt kon­
strukcję ręcznych pras, wyrób płyt, zastosowanie płyt
do ścian, stropów i krycia dachów, tynkowanie płyt
i potrzebne do tego zaprawy.
Praca przeznaczona jest dla budujących domy miesz­
kalne i budynki gospodarskie na wsi oraz domki
jednorodzinne w miastach i miasteczkach, rzemieślni­
ków budowlanych, pracowników wytwórni płyt sło­
mianych,
II. Materiały używane do produkcji płyt
6
III. Ręczne prasy „Kubaniec" oraz inż. Berbeka i ich wykonanie
9
IV. Wyrób płyt
.
.
17
V. Zastosowanie płyt w ścianach
25
1. Ściany o szkielecie drewnianym .
.
.25
2. Ściany o szkielecie betonowym
30
3. Ocieplanie ścian płytami słomianymi
39
VI. Zastosowanie płyt w stropach
43
VII. Zastosowanie płyt do krycia dachów
45
instruktorów
budownictwa
wiejskiego.
VIII. Tynkowanie płyt i potrzebne do tego zaprawy .
.
51
IX. Przykład budynku z płyt słomianych
58
X. Ochrona przeciwpożarowa budynków z płyt słomianych
.
59
WZSEŁKIE PRAWA ZASTRZEŻONE
Okładkę projektował
Tadeusz Kobyłka
Redaktor techniczny
TADEUSZ KOPYT
Korektor techniczny
DANUTA PIETRZAK
I. WSTĘP
Już w pierwszych latach uzyskania niepodległości Polski
po I Wojnie Światowej powstała myśl użytkowania w bu­
downictwie płyt ze słomy jako materiału pomocniczego.
Początki takiego zastosowania słomy, jak się zdaje, zaw­
dzięczamy pszczelarzom, którzy pierwsi ją użyli do budowy
uli, które okazały się trwałe i ciepłe, bowiem sprasowana
lub mo.cno skręcona słoma bardzo dobrze izoluje przed zim­
nem. Pszczele roje osadzone w ulach wykonanych ize słomy
doskonale się czuły, odznaczały się większą produkcją miodu
i bardzo dobrze zimowały (Ks. Brzóska, podręcznik dla pszcze­
larzy).
Zalety słomy jako materiału bardzo „ciepłego" zwróciły na
siebie uwagę świata technicznego i płyty ze słomy poczęły
wchodzić na rynek budowlany jako materiał izolacyjny dla
ocieplenia konstrukcji budowlanych pod nazwą solomitu. Płyty
ze słomy były początkowo i przez cały czas okresu międzywo­
jennego produkowane w kraju wyłącznie sposobem ręcznym
na prasach systemu inż. Berbeka i innych. W krajach sąsied­
nich — Czechosłowacji i Niemczech — na kilka lat przed
II Wojną Światową powstała produkcja płyt, przeważnie
z trzciny sposobem mechanicznym, jednak użytkowanie ich
ograniczało się jedynie do ocieplania konstrukcji budow­
lanych.
Dopiero wyniszczenie lasów w Polsce przez okupanta nie­
mieckiego pobudziło pewne koła techniczne z prof. Francisz­
kiem Piaścikiem na czele do poszukiwania materiałów zdol­
nych zastąpić drewno w budownictwie zwłaszcza wiejskim
i od tego momentu rozpoczyna się (szersza produkcja i wpro-
5
wadzenie płyt słomianych i trzcinowych do budownictwa jako
materiału wypełniającego szkielety.
Omawiane płyty są produkowane obecnie zarówno w za­
kładach produkcyjnych zmechanizowanych, jak i ręcznie i sze­
roko stosowane do budowy budynków mieszkalnych i gospo­
darskich oraz poddaszy budynków murowanych.
Koszt wykonania płyt w największej mierze jest zależny
od kosztów robocizny i waha się on w dość dużych granicach
zależnie od kwalifikacji wykonawców.
Przy robociźnie akordowej lub dniówkowej o dużej spraw­
ności i pewnym doświadczaniu można śmiało przyjąć 5 m
2
płyt na jednego robotnika w ciągu ośmiogodzinnego dnia pracy.
W
tym wypadku koszt 1 m
2
płyty o grubości 5 cm kalkuluje
się jak następuje:
nego w podobnych warunkach. Jeśli zaś chodzi o ich odpor­
ność ogniową, to mocno sprasowana słoma i trzcina ze względu
na zawartość w nich około 3% krzemionki są znacznie odpor­
niejsze na działanie ognia od drewna, a poddane działaniu
płomieni nie palą się, a jedynie powierzchnia ich ulega zwę­
gleniu, przy czym proces ten natychmiast ustaje po zaprzesta­
niu działania ognia.
Najprzydatniejsza do produkcji płyt poza trzciną jest prosta
słoma żytnia lub pszenna z omłotu
cepem lub szerokomłotną młocar-
nią na
prostą
słomę. Taką słomę
należy po omłoceniu zboża oczy­
ścić z chwastów i potarganych
ździebeł, a następnie związać
w snopy i przechowywać w sta­
nie suchym. Może być także użyta
prosta słoma jęczmienna lub
owsiana, również oczyszczona
z chwastów i związana w snopy.
Te ostatnie rodzaje słomy ze
względu na krótkie źdźbła i użyt­
kowanie ich w gospodarstwach
w postaci paszy, są rzadko uży­
wane do wyrobu płyt.
słoma
12 kg
drut
0,9 kg
robocizna
1,6 godz.
II. MATERIAŁY UŻYWANE DO PRODUKCJI PŁYT
Do wytwarzania płyt sposobem chałupniczym przez robot­
ników niewykwalifikowanych, a zatem również przez samych
gospodarzy budujących swe domy, służy słoma różnych zbóż
podstawowych oraz trzcina. Do tego celu może być użyte
nawet sitowie i chwasty, np. łęcina zeschłej dzikiej mimozy.
Za przykład może służyć szopa na materiały budowlane
z dwoma pomieszczeniami mieszkalnymi, wzniesiona podczas
okupacji niemieckiej w Warszawie, przy ul. Krajowej Rady
Narodowej (Twardej)
34,
zbudowana całkowicie z pokryciem
z płyt wykonanych z sitowia, chwastów i łęcin kartoflanych,
która przetrwała Powstanie Warszawskie i około 1952 roku
została rozebrana będąc jeszcze w zupełnie dobrym stanie.
Wszystkie wskazane materiały, zwłaszcza słoma zbóż i trzcina,
osłonięte tynkiem wapiennym, wapienno — cementowym czy ce-
mentowo-glinianym są nie mniej trwałe od drewna stosowa-
Rys. 1. Zgarnianie i układanie
słomy
targanej do wyrobu płyt
Może też być użyta z dobrym
wynikiem słoma targana z wymienionych wyżej głównych
zbóż, lecz należycie przygotowana. Taką słomę przed zwią­
zaniem w snopy należy nie tylko oczyścić z chwastów, lecz
także wyczesać grabkami o drewnianych zębach, zbijając
wyprostowane, równolegle w ten sposób układana źdźbła
su nogom w celu uzyskania snopków podobnych do snopów
ze słomy prostej (rys. 1).
Kłosy słomy zbóż młóconych capami dobrze jest przed uży­
ciem poobcinać ze względu na ziarna, które wskutek nie zaw­
sze dokładnego omłotu prymitywnymi narzędziami, jakimi
są cepy, mogą pozostać w kłosach. Z jednej strony mogą być
7
[ Pobierz całość w formacie PDF ]

zanotowane.pl

doc.pisz.pl

pdf.pisz.pl

gackt-camui.opx.pl