Chrzanowski S. - Budynki z płyt słomianych i trzcinowych, 1. ROLNICTWO, domy z gliny, ebook, pdf

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Arch
SEWERYN CHRZANOWSKI
BUDYNKI Z PŁYT
SŁOMIANYCH
I TRZCINOWYCH
WYDAWNICTWO „ARKADY"
WARSZAWA 1958
Opiniodawca
inż. Józef Geniusz
Redaktor naukowy
mgr inż. Andrzej Machalski
SPIS TREŚCI
str.
I. Wstęp
5
Książka podaje wszystkie wiadomości potrzebne do
samodzielnego wykonywania płyt słomianych i trzci
nowych oraz ich stosowania do budynku. W szczegól
ności omawia ona: materiały do produkcji płyt kon
strukcję ręcznych pras, wyrób płyt, zastosowanie płyt
do ścian, stropów i krycia dachów, tynkowanie płyt
i potrzebne do tego zaprawy.
Praca przeznaczona jest dla budujących domy miesz
kalne i budynki gospodarskie na wsi oraz domki
jednorodzinne w miastach i miasteczkach, rzemieślni
ków budowlanych, pracowników wytwórni płyt sło
mianych,
II. Materiały używane do produkcji płyt
6
III. Ręczne prasy „Kubaniec" oraz inż. Berbeka i ich wykonanie
9
IV. Wyrób płyt
.
.
17
V. Zastosowanie płyt w ścianach
25
1. Ściany o szkielecie drewnianym .
.
.25
2. Ściany o szkielecie betonowym
30
3. Ocieplanie ścian płytami słomianymi
39
VI. Zastosowanie płyt w stropach
43
VII. Zastosowanie płyt do krycia dachów
45
instruktorów
budownictwa
wiejskiego.
VIII. Tynkowanie płyt i potrzebne do tego zaprawy .
.
51
IX. Przykład budynku z płyt słomianych
58
X. Ochrona przeciwpożarowa budynków z płyt słomianych
.
59
WZSEŁKIE PRAWA ZASTRZEŻONE
Okładkę projektował
Tadeusz Kobyłka
Redaktor techniczny
TADEUSZ KOPYT
Korektor techniczny
DANUTA PIETRZAK
I. WSTĘP
Już w pierwszych latach uzyskania niepodległości Polski
po I Wojnie Światowej powstała myśl użytkowania w bu
downictwie płyt ze słomy jako materiału pomocniczego.
Początki takiego zastosowania słomy, jak się zdaje, zaw
dzięczamy pszczelarzom, którzy pierwsi ją użyli do budowy
uli, które okazały się trwałe i ciepłe, bowiem sprasowana
lub mo.cno skręcona słoma bardzo dobrze izoluje przed zim
nem. Pszczele roje osadzone w ulach wykonanych ize słomy
doskonale się czuły, odznaczały się większą produkcją miodu
i bardzo dobrze zimowały (Ks. Brzóska, podręcznik dla pszcze
larzy).
Zalety słomy jako materiału bardzo „ciepłego" zwróciły na
siebie uwagę świata technicznego i płyty ze słomy poczęły
wchodzić na rynek budowlany jako materiał izolacyjny dla
ocieplenia konstrukcji budowlanych pod nazwą solomitu. Płyty
ze słomy były początkowo i przez cały czas okresu międzywo
jennego produkowane w kraju wyłącznie sposobem ręcznym
na prasach systemu inż. Berbeka i innych. W krajach sąsied
nich — Czechosłowacji i Niemczech — na kilka lat przed
II Wojną Światową powstała produkcja płyt, przeważnie
z trzciny sposobem mechanicznym, jednak użytkowanie ich
ograniczało się jedynie do ocieplania konstrukcji budow
lanych.
Dopiero wyniszczenie lasów w Polsce przez okupanta nie
mieckiego pobudziło pewne koła techniczne z prof. Francisz
kiem Piaścikiem na czele do poszukiwania materiałów zdol
nych zastąpić drewno w budownictwie zwłaszcza wiejskim
i od tego momentu rozpoczyna się (szersza produkcja i wpro-
5
wadzenie płyt słomianych i trzcinowych do budownictwa jako
materiału wypełniającego szkielety.
Omawiane płyty są produkowane obecnie zarówno w za
kładach produkcyjnych zmechanizowanych, jak i ręcznie i sze
roko stosowane do budowy budynków mieszkalnych i gospo
darskich oraz poddaszy budynków murowanych.
Koszt wykonania płyt w największej mierze jest zależny
od kosztów robocizny i waha się on w dość dużych granicach
zależnie od kwalifikacji wykonawców.
Przy robociźnie akordowej lub dniówkowej o dużej spraw
ności i pewnym doświadczaniu można śmiało przyjąć 5 m
2
płyt na jednego robotnika w ciągu ośmiogodzinnego dnia pracy.
W
tym wypadku koszt 1 m
2
płyty o grubości 5 cm kalkuluje
się jak następuje:
nego w podobnych warunkach. Jeśli zaś chodzi o ich odpor
ność ogniową, to mocno sprasowana słoma i trzcina ze względu
na zawartość w nich około 3% krzemionki są znacznie odpor
niejsze na działanie ognia od drewna, a poddane działaniu
płomieni nie palą się, a jedynie powierzchnia ich ulega zwę
gleniu, przy czym proces ten natychmiast ustaje po zaprzesta
niu działania ognia.
Najprzydatniejsza do produkcji płyt poza trzciną jest prosta
słoma żytnia lub pszenna z omłotu
cepem lub szerokomłotną młocar-
nią na
prostą
słomę. Taką słomę
należy po omłoceniu zboża oczy
ścić z chwastów i potarganych
ździebeł, a następnie związać
w snopy i przechowywać w sta
nie suchym. Może być także użyta
prosta słoma jęczmienna lub
owsiana, również oczyszczona
z chwastów i związana w snopy.
Te ostatnie rodzaje słomy ze
względu na krótkie źdźbła i użyt
kowanie ich w gospodarstwach
w postaci paszy, są rzadko uży
wane do wyrobu płyt.
słoma
12 kg
drut
0,9 kg
robocizna
1,6 godz.
II. MATERIAŁY UŻYWANE DO PRODUKCJI PŁYT
Do wytwarzania płyt sposobem chałupniczym przez robot
ników niewykwalifikowanych, a zatem również przez samych
gospodarzy budujących swe domy, służy słoma różnych zbóż
podstawowych oraz trzcina. Do tego celu może być użyte
nawet sitowie i chwasty, np. łęcina zeschłej dzikiej mimozy.
Za przykład może służyć szopa na materiały budowlane
z dwoma pomieszczeniami mieszkalnymi, wzniesiona podczas
okupacji niemieckiej w Warszawie, przy ul. Krajowej Rady
Narodowej (Twardej)
34,
zbudowana całkowicie z pokryciem
z płyt wykonanych z sitowia, chwastów i łęcin kartoflanych,
która przetrwała Powstanie Warszawskie i około 1952 roku
została rozebrana będąc jeszcze w zupełnie dobrym stanie.
Wszystkie wskazane materiały, zwłaszcza słoma zbóż i trzcina,
osłonięte tynkiem wapiennym, wapienno — cementowym czy ce-
mentowo-glinianym są nie mniej trwałe od drewna stosowa-
Rys. 1. Zgarnianie i układanie
słomy
targanej do wyrobu płyt
Może też być użyta z dobrym
wynikiem słoma targana z wymienionych wyżej głównych
zbóż, lecz należycie przygotowana. Taką słomę przed zwią
zaniem w snopy należy nie tylko oczyścić z chwastów, lecz
także wyczesać grabkami o drewnianych zębach, zbijając
wyprostowane, równolegle w ten sposób układana źdźbła
su nogom w celu uzyskania snopków podobnych do snopów
ze słomy prostej (rys. 1).
Kłosy słomy zbóż młóconych capami dobrze jest przed uży
ciem poobcinać ze względu na ziarna, które wskutek nie zaw
sze dokładnego omłotu prymitywnymi narzędziami, jakimi
są cepy, mogą pozostać w kłosach. Z jednej strony mogą być
7
[ Pobierz całość w formacie PDF ]

Podobne