[ Pobierz całość w formacie PDF ]

1.Wiersz

Stanisław Barańczak

CHĘCI

 

Wzruszające dbałością genialnego Stwórcy

o najdrobniejszy detal, od Aort do Żeber,

bezbłędne w polirytmii skurczów i rozkurczów,

w inżynierii płuc, nerek, przyspieszonych kursów

krwi, w pomysłach zastawek, zwieracza lub źrenic,

w całym koncepcie brania i wchłaniania w siebie

świata, aby wydalić to, co niepotrzebne -

czy Ciało kiedykolwiek musi się rumienić

za swego Projektanta, Wykonawcę oraz

Brakarza, jednym słowem za swego Autora,

gdy któraś cząstka ciała ustanie, nawali,

zaboli czy okaże się śmiertelnie chora?

 

Przeciwnie, tych z nas, którzy czują się zranieni,

nie stać na obiektywizm: ból nazbyt ich męczy.

Żadnych gwarancji przecież nam nie dodawali

do aktu urodzenia skrzydlaci ajenci;

świetność produktu i tak w porównawczej skali

zajmuje jedno z wyższych miejsc; liczą się chęci.

 

Wzruszająca samego genialnego Stwórcę

miejscem na każdy stan, od Aprobat do Żalów,

bezbłędna w polifonii podszeptów-pouczeń,

w dynamice przepływu z pokuty w pokusę,

gry z tą kontrolną śluzą, jaką jest sumienie,

w całym koncepcie brania, wchłaniania w swój parów

świata, aby oczyścić go z mentalnych kałów -

czy Dusza kiedykolwiek musi się rumienić

za swego Projektanta, Wykonawcę oraz Brakarza,

jednym słowem za swego Autora,

kiedy jej cząstka zdradzi, zawiedzie, nawali,

uświęci okrucieństwo, z nienawiści chora?

 

Przeciwnie, tych z nas, którzy czują się zdumieni,

nie stać na obiektywizm: zawód zbyt ich dręczy.

Żadnych gwarancji przecież nam nie dodawali

do aktu urodzenia skrzydlaci ajenci;

świetność produktu i tak w porównawczej skali

zajmuje jedno z wyższych miejsc; liczą się chęci.

2.Wersyfikacja

__ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __

__ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __

__ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __

__ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __

__ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __

__ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __

__ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __

__ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __

__ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __

__ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __

__ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __

__ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __

 

__ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __

__ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __

__ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __

__ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __

__ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __

__ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __

 

__ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __

__ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __

__ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __

__ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __

__ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __

__ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __

__ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __

__ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __

__ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __

__ __ __ __ __ __ __ __ __ __

__ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __

 

__ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __

__ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __

__ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __

__ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __

__ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __

__ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __

 

3.Budowa wiersza

 

Wiersz sklada się z czterech strof.

Strofy pierwsza i trzecia zawierają po dwanaście wersów.

Druga i czwarta posiadają po sześć wersów.

Strofy parzyste zawierają po trzynaście zgłosek w każdym wersie – identycznie jak strofa pierwsza.

Wyjątkiem jest strofa czwarta gdzie dziewiąty wers posiada trzynaście zgłosek, dziesiąty wers posiada ich dziesięć. Reszta wersów w tej strofie posiada po trzynaście sylab.

 

4.Intonacja

 

W wierszu występuje intonacja oznajmująca. Wyjątkiem są dwa wersy gdzie  widać intonacje pytającą:

 

„zaboli czy okaże się śmiertelnie chora?”

 

„uświęci okrucieństwo, z nienawiści chora?”

 

 

5.Typ liryki

 

W powyższym wierszu występuje liryka bezpośrednia (osobista). Świadczą o tym zwroty typu:  „tych z nas”, „nam nie dodawali”.

 

 

6.Rodzaj podmiotu

Podmiot liryczny jest częścią zbiorowości, z która się utożsamia i mówi w jej imieniu.

typu:  „tych z nas”, „nam nie dodawali”

 

7.Środki stylistyczne

 

a)     Słowotwórcze

 

- zdrobnienia: „kiedy jej cząstka zdradzi”

- zgrubienia: brak

- neologizmy: brak

        b) Skladniowe

             - inwersja: brak

             - elipsa: brak


             - powtórzenie: „za swego Projektanta, Wykonawcę oraz Brakarza,

                                      jednym słowem za swego Autora”  (w strofach pierwszej i trzeciej)

                                    

                                      „Żadnych gwarancji przecież nam nie dodawali

                                       do aktu urodzenia skrzydlaci ajenci;

    świetność produktu i tak w porównawczej skali 

    zajmuje jedno z wyższych miejsc; liczą się chęci”

    (w strofach drugiej i czwartej)

 

 

            - anafora: „w całym koncepcie brania”

                             „świata, aby wydalić to”

                             „za swego Projektanta”

                                  „Przeciwnie, tych z nas”

                              „nie stać na obiektywizm”

                                   „Żadnych gwarancji”

                               „do aktu urodzenia”

                                    „świetność produktu”

                                    „zajmuje jedno”

 

              - epifora:  „nie dodawali”

                              „skrzydlaci ajenci”

                                  „w porównawczej skali”

                                  „liczą się chęci”

             - apostrofa: brak

             - pytanie retoryczne:  „gdy któraś cząstka ciała ustanie, nawali,

zaboli czy okaże się śmiertelnie chora?”

 

                                                „kiedy jej cząstka zdradzi, zawiedzie, nawali

                                                uświęci okrucieństwo, z nienawiści chora?”

 

 

             - antyteza: brak

             - zdanie parenetyczne:  brak

             - anakolut:  brak

        c) Fonetyczne

              -  onomatopeja: brak

                -  refreny: strofy druga i czwarta

              - aliteracja: „zastawek, zwieracza lub źrenic”

                                      „polifonii podszeptów-pouczeń”

                                      „przepływu z pokuty w pokusę”

 

          d) Semantyczne

                  - porównanie: brak

                  - eufemizm: brak

                  - hiperbola: brak

                     - alegoria: brak

                - metafora:

             

                - epitet:

przymiotnikowy: „genialnego Stwórcy”, „najdrobniejszy detal”, „przyspieszonych kursów”, „żadnych gwarancji”, „aktu urodzenia”, „skrzydlaci ajenci”, „porównawczej skali”, „wyższych miejsc”, „kontrolną śluzą”, „mentalnych kałów”, „całym koncepcie”

rzeczownikowy: „w polirytmii skurczów i rozkurczów”, „w inżynierii płuc”, „w pomysłach zastawek”, „cząstka ciała”, „świetność produktu”, „w dynamice przepływu”, „parów świata”

imiesłowowe: brak

metaforyczne: „skrzydlaci ajenci”, „mentalnych kałów”

 

                 - metafora:

personifikacja:  „dusza (…) musi się rumienić” , „cząstka zdradzi, zawiedzie, nawali, uświęci okrucieństwo, z nienawiści chora”, „w pomyslach zastawek, zwieracza lub źrenic”, „gry z tą kontrolną śluzą”,

animizacja: brak

metonimia: brak

synekdocha: brak

peryfraza:  „skrzydlaci ajenci”, „kontrolną śluzą”, „mentalnych kałów”

 

 

 

8.Bibliografia

 

Literatura podmiotu:

 

1. S. Barańczak, Chęci [w:] Wiersze zebrane, pod red. R. Krynickiego, Kraków 2007, s. 449-450      

 

Literatura przedmiotu:

 

1. R. Matuszewski, Olśnienia i świadectwa. Od Leśmiana do Barańczaka, Warszawa 1995

2. D. Pawelec, „Obchodzę urodziny z daleka…”. Szkice o Barańczaku, Katowice 2007

3. D. Pawelec, Poezja Stanisława Barańczaka. Reguły i konteksty, Katowice 1992

4. A. Skoczek, Historia literatury polskiej, Warszawa 2006, s. 139-146

 

                           

                

 

                                

                             

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • gackt-camui.opx.pl