[ Pobierz całość w formacie PDF ]

 

DRUGA WOJNA ŚWIATOWA

TOM   VI              KSIĘGA  2

OD WYDAWCY

Oddajemy do rąk Państwa niniejszą księgę, zamyka­jąc w ten sposób polskie wydanie „Drugiej wojny światowej" W. S. Churchilla, oparte na edycji angiel­skiej „Penguin Books".

Mamy nadzieję, że nawet po czterdziestu latach od jej pierwszego wydania Churchillowska interpretacja wydarzeń i opinii o drugiej wojnie światowej wciąż stanowić będzie ciekawą lekturę i przedmiot wnikli­wych studiów.

Jesteśmy dumni, że jako pierwsi udostępniliśmy pe­łen tekst pracy tego wybitnego męża stanu i wierzymy, że wybaczą nam Państwo niedoskonałości, jeśli tako­we wystąpiły.

O TYM,   JAK WIELKIE DEMOKRACJE

ZATRIUMFOWAŁY, CO POZWOLIŁO IM NA POWRÓT

DO TYCH SZALEŃSTW, KTÓRE UPRZEDNIO OMAL

NIE POZBAWIŁY ICH ŻYCIA

tom VI

TRIUMF I TRAGEDIA

księga 2

ŻELAZNA KURTYNA

SPIS TREŚCI

księga 2 ŻELAZNA KURTYNA

XX                  Przygotowania do nowej konferencji                    1

XXI                Jałta - plany światowego pokoju                  18

XXII              Rosja i Polska: radziecka obietnica                  38

XXIII           Jałta - finał                 61

XXIV           Forsowanie Renu                 76

XXV             Dyskusje na temat Polski                 93

XXVI           Sowieckie podejrzenia              115

XXVII         Strategiczne rozbieżności na Zachodzie              130

XXVIII      Punkt kulminacyjny: śmierć Roosevelta              145

XXIX           Narastający konflikt z Rosją              158

XXX             Ostatnia ofensywa              177

XXXI           Zwycięstwo Alexandra we Włoszech              195

XXXII         Kapitulacja Niemiec              206

XXXIII      Nieprzyjemne interludium              226

XXXIV      Otwiera się przepaść              244

XXXV        Rozpad koalicji rządowej              260

XXXVI      Rozstrzygająca decyzja              274

XXXVII    Pokonanie Japonii              289

XXXVIII Poczdam: bomba atomowa              305

XXXIX      Poczdam: polskie granice              323

XL              Moja relacja dobiega końca               345

ZAŁĄCZNIKI

C.              Dyrektywy, notatki i telegramy premiera              355

D.              Miesięczne straty poniesione przez żeglugę
brytyjską, sojuszniczą i neutralną              397

E.              Przemówienie radiowe premiera z okazji
zwycięstwa              398

F.              Bitwa o Atlantyk. Statki handlowe zatopione
przez U-booty na Atlantyku              406

G.              Skład rządu                            407

INDEKS

409

X

WŁOCHY  POKONANE

MAPY i wykresy

1.           Forsowanie Renu                 79

2.           Uderzenie od północy                  83

3.           Strefy okupacyjne uzgodnione w Quebecu, wrzesień 1944              183

4.           Inwazja na Niemcy               193

5.           Bitwa w dolinie Padu               199

6.           Straty zadane flocie handlowej przez U-booty (tonaż), styczeń 1940 — kwiecień 1945              221

7.           Wycofywanie się zachodnich aliantów, lipiec

1945              285

8.           Środkowa Birma              295

9.           Ostatnia faza wojny na Pacyfiku               303

 

10.             Strefy okupacyjne w Niemczech i Austrii ustalone ostatecznie, lipiec 1945               343

11.             Granice w Europie Środkowej               353

Rozdział XX

PRZYGOTOWANIA DO NOWEJ KONFERENCJI

Ofensywa Armii Czerwonej - Bitwa we Włoszech - Polityczne pro­blemy w Europie Wschodniej - Korespondencja między Prezydentem a Stalinem dotycząca Polski - Potrzeba konferencji trzech mocarstw -Wyrażam zgodę na tę propozycję - Mój telegram do Roosevelta z 1 stycznia i jego odpowiedź - Moje wysiłki, aby zaaranżować spotkanie Połączonego Komitetu Szefów Sztabów - Harry Hopkins przyjeżdża do Londynu, 21 stycznia - Wątpliwości na temat Jałty - Lecę na Maltę, 29 stycznia - Scena zu porcie La Valletta, 2 lutego - Dyskusje między brytyjskimi i amerykańskimi szefami sztabu - Lot do Saki w zimnie - Przejazd do Jałty.

W

e wcześniejszych rozdziałach śledziliśmy ofensywę armii sowieckiej do granic Polski i Węgier. Po zaję­ciu Belgradu 20 października, Rosjanie wznowili atak w górę doliny Dunaju, ale opór wzmagał się w miarę mar­szu przez Nizinę Węgierską. 20 listopada sforsowali Dunaj i utworzyli przyczółek w odległości 80 mil od Budapesztu, a następnie uderzyli na północ. Do końca grudnia stolica Wę­gier została całkowicie otoczona i przez następne sześć tygodni była sceną jednych z najcięższych walk ulicznych w czasie tej wojny. Silny opór Niemców i ich zaciekłe kontrataki na brze­gach jeziora Balaton spowodowały zatrzymanie ofensywy ra­dzieckiej aż do wiosny.

W Polsce Rosjanie przeznaczyli miesiące jesienne na odbu­dowę sił po nadzwyczajnych osiągnięciach letniej ofensywy. W styczniu byli gotowi. Uderzając w kierunku zachodnim z przyczółków w okolicach Sandomierza, pod koniec miesiąca przerwali front niemiecki i wdarli się głęboko w wielki okręg

2

ŻELAZNA  KURTYNA

przemysłowy Górnego Śląska. Dalej na północ, przekraczając Wisłę, zajęli obie strony Warszawy; zdobywszy miasto 17 sty­cznia i omijając Poznań, ruszyli w kierunku Odry, a także ku Szczecinowi i Gdańskowi. Jednocześnie też weszli do Prus Wschodnich od wschodu i z południa. Do końca stycznia zajęli je całkowicie, oprócz silnie umocnionej twierdzy w Królewcu. Tutaj, podobnie jak w Gdańsku, garnizon kontynuował upartą, choć beznadziejną obronę, aż do kwietnia.

Wojska niemieckie odcięte w Kurlandii pozostały tam aż do kapitulacji, gdyż Hitler nie zezwolił na ich wycofanie.

Sowieckie naczelne dowództwo, mając przewagę w siłach lą­dowych w przybliżeniu trzy do jednego i panując w powietrzu, zastosowało strategię, która przypominała ostateczne zwycię­stwo Focha w 1918 r. Seria bitew to tu, to tam wybijających w szerokim froncie kolejne wyłomy, zmuszała nieprzyjaciela do odwrotu na całej linii.

Nasza kampania na Zachodzie, chociaż na mniejszą skalę, doprowadziła nas również do granic Niemiec, tak że w końcu stycznia 1945 armie hitlerowskie zostały ściśnięte na własnym terytorium, z wyjątkiem kruchych przyczółków na Węgrzech i w północnych Włoszech. Tutaj, jak już wcześniej opisywano, ofensywa zręcznie prowadzona przez Alexandra, ale pozbawio­na dostatecznych sił została zatrzymana. W listopadzie lotnic­two strategiczne i taktyczne rozpoczęło powietrzną ofensywę mającą trwać sześć miesięcy. W jej rezultacie, wskutek znisz­czenia stacji transformatorowych na większej części linii pro­wadzącej przez przełęcz Brenner, nieprzyjaciel był zmuszony do przejścia z trakcji elektrycznej na parową, a na pozostałym obszarze ruch posiłków i zaopatrzenia wroga został w dużej mierze zahamowany. Nie jest możliwe opisanie tu operacji pro­wadzonych przez sojusznicze lotnictwo taktyczne dzień po dniu. Było ono dowodzone przez generała Cannona, podlegając amerykańskiemu generałowi Eakerowi jako naczelnemu do­wódcy sił powietrznych. Dławiąc opór przeciwnika, mimo fa­talnej pogody, ogromnie pomogło w jesiennej ofensywie i w

PRZYGOTOWANIA   DO   NOWEJ  KONFERENCJI

3

pełni zasłużyło na słowa pochwały generała Alexandra zawarte w jego komunikacie:

Nie mógłbym przecenie walorów generała Cannona jako dowódcy i wartości pomocy, jakiej mi zawsze udzielał. Wielkość jego osiąg­nięć polegała na całkowitym uwolnieniu od zagrożenia atakami sił powietrznych nieprzyjaciela oraz na stałym i bliskim wsparciu, otrzy­mywanym przez nasze siły lądowe, a uzmysławiały ją długie kolum­ny zniszczonych pojazdów nieprzyjacielskich, zwalone mosty i unie­ruchomione linie kolejowe, na które nasze armie stale natykały się w marszu przez terytorium przejętym po nieprzyjacielu.

Mimo to, na całkowite wyzwolenie Włoch trzeba było czekać aż do wiosny.

Tak przedstawiała się sytuacja militarna w wigilię konferen­cji Wielkiej Trójki.

...

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • gackt-camui.opx.pl